Kaçak akım rölesi nedir sorusuna; devrede meydana gelen kaçak akımın algılanmasını sağlayarak, gerekli tespiti yaptıktan sonra açma yapan ve bu sayede insanları ve tesisatı korumakta olan cihazlara denmektedir şeklinde cevap verebiliriz. Elektrik dünyasında kullanılan tabirlerde kaçak akım anahtarı veya sigortası olarak adlandırılmaktadır.
Kaçak Akım Nedir?
Kaçak akım; elektrikli yani elektrikle çalışmakta olan cihazlarda bulunan iletkenlerin ya da enerji yükü altındaki parçalara sahip olduğu yalıtkanlıklarının bozulması yüzünden cihaz gövdesinde meydana gelen istem dışı akımdır. Cihaz gövdesi ile temas edilen kişiler bu akıma kapılabilir. Böyle bir durum yaşandığında akıma temas eden kişi üzerinden akım toprağa doğru akar. Bu durum hayati tehlike oluşturmaktadır.
Kaçak akım nedir sorusunun cevabını verdiğimize göre artık kaçak akım rölesinin görevine göz atabiliriz.
Kaçak Akım Rölesinin Görevi Nedir?
Kaçak akım rölesinin görevi nedir diye göz atacak olursak; kaçak akım rölesinin asıl görevi mevcut elektrik kaçaklarının algılanması sırasında devrede bulunan enerjiyi kesmektir. Devrede herhangi bir kaçak akım rölesi bulunmuyorsa veya bir toprak kaçağı meydana gelmişse; kaçak olan yere bir insan dokunursa, bu durumda insan iletken görevi görür ve kaçak insan üzerinden toprağa akar. Bu durumda insan hayatını tehlikeye sokan bir durumdur. Kaçak akım rölesi görüntü olarak bakıldığında otomatik sigorta ile benzerlik gösterir fakat panolarda yan yana kullanılmalarını rağmen oldukça farklı işlevlere ve görevlere sahiplerdir.
Kaçak Akım Rölesi Seçimi
Kaçak akım koruma rölesi seçilirken dikkat edilmesi gereken 4 temel Kriter bulunmaktadır;
- Kaçak akım koruma röleleri tek fazlı elektrik dağıtımında kullanılacak da iki kutuplu üç fazlı elektrik dağıtımında kullanılacaksa 4 kutuplu tercih edilmelidir.
- Kaçak akım koruma rölelerinin sahip olduğu hassasiyet 10mA – 500mA arasında olmalıdır.
- Kaçak akım koruma röleleri, manyetik veya termin koruma yapmamasına rağmen, akım değerine göre seçim yapılmalıdır. Ayrıca kaçak akım koruma röleleri kendinden önce gelen devre kesicisinin uygun olduğun nominal takımı taşıyacak kapasitede tercih edilmelidir.
- Kendinden önceki devre kesicisinin izin verdiği nominal akımı taşıyabilecek kapasitede seçilmelidir.
Kaçak akım rölesi seçimi sırasında elektromekanik olması oldukça önemlidir. Gerilime bağlı olarak çalışan elektronik koruma röleleri, gerilim değerinin belirlenmiş limitlerin dışında olması durumunda çalışmayacaktır. İnsan hayatını tehlikeye sokan bu durum yüzünden gerilime bağlı olmadan çalışma özelliği bulunan elektromekanik kaçak akım koruma röleleri seçilmesi gerekmektedir.